Landenrapport Colombia 2017

Politieke situatie

Staatshoofd/regeringsleider: President Juan Manuel Santos (sinds augustus 2010; herkozen in 2014)
Bevolking: 48,8 miljoen (naar schatting)

Een allesomvattend maar nog altijd omstreden vredesakkoord

Al meer dan vijftig jaar wordt de Colombiaanse overheid uitgedaagd door (door drugs gefinancierde) guerrillabewegingen. Na jaren van onderhandeling keurde het Congres in november 2016 eindelijk een vredesakkoord tussen de Colombiaanse regering en de belangrijkste guerrillabeweging FARC goed. Hoewel dit een enorme stap voorwaarts lijkt voor de veiligheid in het land, krijgt de regering in eigen land veel kritiek omdat ze te veel concessies zou hebben gedaan (in oktober 2016 werd een referendum over het originele akkoord verworpen door de kiezers, met als gevolg dat verschillende grote wijzigingen moesten worden aangebracht). Gelet op het aanhoudende protest tegen het vredesakkoord is het nog niet zeker dat het volledig zal worden uitgevoerd.

Economische situatie

Onder druk door lagere olieprijs

Sinds 2015 vertraagt Colombia’s bbp-groei door de dalende grondstofprijzen (grondstoffen zoals steenkool en olie vertegenwoordigen 80% van de Colombiaanse export; olie alleen is zelfs goed voor meer dan 40%). In 2017 blijven de groeivooruitzichten bescheiden (stijging van ongeveer 2% ), gevolgd door een herstel van 3% in 2018.

De inflatie steeg in 2015 en de eerste helft van 2016, als gevolg van de devaluatie van de peso. Om de inflatie onder controle te houden heeft de Centrale Bank de basisrente sinds september 2015 verschillende keren verhoogd. Door deze monetaire verstrakking daalt de inflatie sinds augustus 2016 weer. Daardoor heeft de Centrale Bank de rente eind 2016 opnieuw kunnen verlagen om economische expansie te stimuleren.

De lage olieprijzen en zwakkere economie hebben slechts lichte gevolgen gehad voor de rentabiliteit, kapitaaltoereikendheid en kredietkwaliteit van de banken. De solvabiliteitsratio en de niet-rendabele leningen bleven in 2016 stabiel, met respectievelijk ongeveer 17% en 3%.

Een gezond economisch beleid heeft er de afgelopen jaren toe  bijgedragen dat de rentabiliteit en economische veerkracht verbeterd zijn. Het begrotingstekort neemt toe door lagere olie-inkomsten, maar slechts in beperkte mate, en hoewel de overheidsschuld stijgt (met een verwachte piek van ongeveer 50% van het bbp), komt de houdbaarheid niet in het gedrang. De meeste schulden zijn binnenlands en op lange termijn gefinancierd, tegen vaste rente.

De buitenlandse economische positie van Colombia blijft stevig. De overheid vertegenwoordigt ongeveer 60% van Colombia´s buitenlandse schuld, en hoewel de buitenlandse schuld en schuldenratio’s gestegen zijn door de waardevermindering van de peso en dalende exportontvangsten, worden risico’s ingeperkt door hedging en door het feit dat Colombia dankzij stabiele ’investment grade’-ratings en een uitstekende betalingsgeschiedenis vrije toegang heeft tot de internationale kapitaalmarkten.

De internationale liquiditeitspositie is gezond, en de deviezenreserves dekken meer dan negen maanden import en de vraag naar financiering door het buitenland. De officiële reserves worden gesteund door een preventieve flexibele kredietlijn van het IMF, die in juni 2016 werd vernieuwd en uitgebreid tot 11,5 miljard Amerikaanse dollar. Deze  voorzorgsfaciliteit zorgt voor een grotere verzekering tegen grotere externe risico’s. Colombia blijft gevoelig voor een onzeker beleggerssentiment, wegens een vrij grote instroom aan portfolio-investeringen (160% van de officiële reserves). De flexibele wisselkoers fungeert echter als schokdemper, ondersteund door een beperkte dollarisering van de economie en een bescheiden buitenlandse schuld. In 2017 wordt een geleidelijke waardevermindering van de peso verwacht, afhankelijk van de timing en snelheid van verhogingen van de Amerikaanse rentevoet.

Ondanks aanzienlijke economische vooruitgang de afgelopen jaren, kent Colombia nog steeds een hoge armoede- en ongelijkheidsgraad, vooral in de landelijke gebieden. Om duurzame economische groei op lange termijn te bewerkstelligen, zijn banengroei, sociale hervormingen en een verbetering van de infrastructuur nodig.